İnternetteki bilgi kirliliği, bilgi atık birikimine ve ayırt edilemez doğruluğa sebep olacaktır. Acil önlem gerekli.
Her türlü bilgi ve doğrulama için en pratik başvurduğumuz ortam olan arama motorları her geçen gün bilgi çöplüğüne dönüşmektedir. Doğru bilgi yerine birden fazla yanlış bilgilerin ve yorumların karıştığı veriler, her geçen gün bilgi bankalarını çöplüğe çevirmektedir. Tüm mecralarda atık konusunda bilinçlenen insanoğlu, en revaçtaki ortamı olan internette atık konusunda hiç de duyarlı değil.
Yüz milyonlarca kullanıcı, birçok arama motoru ve bilgi çöplüğü tehlikesi.
Çok değil, bundan on yıl önce önemli bilgilere bir anda erişebildiğimiz mecralara şimdi çok basit sorular bile sorsak cevaba ulaşmak hiç de kolay olmuyor. Aynı zamanda bu bilgilerin doğruluğu da tartışmaya açık.
Aslında arama motorları tarihsel kayıtları yeniden oluşturmayı amaçlayan araştırmalar için veri toplama konusunda kesinlikle güvenilir olmayan araçlardır. Bu güvenilmezlik, arama motorlarının veri biriktirme değil; veriye ulaşma özelliğindedir. Yani arama motoruna bir bilgi sorduğunuzda konu içinde geçen sözcük ile eşleşen farklı siteleri önünüze sunmaktadır. Burada ticari ve siyasi nedenlerden dolayı karşımıza istediğimiz beklediğimiz doğru cevap değil, bize öğretilmek istenilen sonuç gösterilir.
Rakamlarda da aynı durum geçerli. Ticari, siyasi bazen de dini unsurlar nedeni ile karşımıza doğru olmayan rakamlar çıkmaktadır. Bunlar kişiyi anlık olarak istenilen mecraya çekse de, önceki veriler silinmediğinden dolayı her işlenen veri internette sonsuza dek kalmaktadır. Birçok konuda işlemler ve arındırmalar yapan regülasyon kurumları internetin bu kirliliği hakkında bir çalışma henüz başlatmamıştır. Bu konu, ilerideki nesillere karmakarışık bir internet mecrası bırakacağımızın da göstergesidir.
Tüm bu etkenler ışığında, internetten aldığınız bilgiler size sadece ilham kaynağı olsun ve doğrulamak için muhakkak onaylanmış kitaplara yönelin. Burada iki ayrı konuya dikkat çekmek istiyorum. Birincisi, verilerin sağlıklı ve gerçeği yansıtma oranıdır. İkincisi de internet ortamının yanlış ve yanlı veriler ile temizlenemez boyutta kirlenmesidir.
İnternet en çok bilgi ihtiyacımız için kullanılır ve haliyle arama motorları kurtarıcımızdır. Ancak hiçbir arama motoru tüm bilgileri bulamaz. Reklam gelirleri üzerine kurulmuş ticari yapılar ve işletmelerdir.
Arama motorlarının çoğu, gelirleri arama sonuçlarının ve tıklamaların üzerinde görünen reklamlara ve ayrıca toplanan kullanıcı verilerine bağlı olan ticari girişimlerdir. Bunu görmek için çok basit bir kelimeyi arama motorunuza yazın. Sizin beklediğiniz sonuç dışında size birçok alakasız konuyu sunacaktır.
Gerçekliği yüksek bilgiye eriştiğinizde bunu kendi bilgisayarınızda arşivleyin. Belki de çok kısa zaman sonra artık internette doğru bilgi bulunamaz olacak ve sizin bilgisayarınız bu bilgiler ile size yol gösterecektir.
İnternette bilgi kirliliğinin atık olarak birikimi acil önlem alınması gereken bir konudur. En çok kullandığımız ve işimize yarayan internetteki kaynakların güvenilirliği konusunda şüpheye düşmeye başladık bile. Bilginin işimize ve kişiliğimize katkısı beklenirken bir de aksi yönde zararı olma konusunda kaygı artmaktadır. Ansiklopedi gibi kaynak bulmak için yakın zamanda yine kütüphanelere ihtiyaç duyulacak gibi görünüyor.
Çevrecilerin doğada atık konularına yeni bir başlık daha kazandırmasının zamanı geldi ve geçiyor gibi.
18.10.2021
Saygılarımla
Hayrettin Özaydın
